ÂM RUỘT VÀ GIÁ TRỊ NHỮNG THAY ĐỔI TRONG THỰC HÀNH LÂM SÀNG

ÂM RUỘT Âm ruột được tạo ra do thức ăn hoặc dịch được tống qua ruột non. Ruột non là một tạng rỗng, âm thanh tạo ra vọng qua thành bụng và thường được mô tả như là tiếng nước chảy qua ống dẫn nước. Âm ruột có thể nghe được từ 5-35 lần/phút ở những người khỏe mạnh. Ý NGHĨA Sự biến đổi lớn về số lượng và thời gian của âm ruột khiến cho dấu chứng khó giải thích và mức độ bằng chứng của chúng khó tìm kiếm và thậm chí mâu thuẫn. Có bằng chứng tối thiểu về nghe âm ruột bình thường cho thấy không có sự tắc nghẽn ruột. 13 trong phần lớn trường hợp tắc ruột non sẽ có tăng hoạt động, giảm hoặc mất âm ruột 18. Tăng âm ruột (hyperactive (borborygmus)) Mô tả Thường thì tiếng ùng ục lớn hoặc âm ruột dồn dập mà thỉnh thoảng có thể nghe rõ mà không cần dùng đến ống nghe. Tình trạng/ bệnh lý liên quan: Thường gặp: Tắc ruột Bệnh Crohn's/ viêm loét đại tràng. Tăng nhạy cảm với thức ăn. Viêm dạ dày ruột Sinh lý Ít gặp: Xuất huyết dạ dày ruột Cơ chế: Khi mà có tắc nghẽn xảy ra, ruột tăng nhu động ruột để cố gắng đẩy thức ăn và dịch qua khỏi chỗ tắc làm âm ruột tăng. Mô tả âm thanh có âm sắc cao nghe trên bụng thường được mô tả như dội nước vào trong một cái ly rỗng. Bệnh lý/ tình trạng liên quan: Tắc ruột cơ chế: Bằng chứng về cơ chế còn hạn chế. Sự tích lũy dịch và hơi đáng kể dội vào thành ruột với áp lực 23 na ná như là mưa rơi trên mái nhà. Giá trị: Có rất ít bằng chứng phân tích. Mất âm ruột Mô tả Như cái tên nhấn mạnh, mất hoàn toàn âm ruột khi nghe. Cần phải nghe bao lâu trước khi có âm ruột thì mới gọi là mất thì không có con số rõ ràng, thời gian nằm trong khoảng từ 1-5 phút. Tình trạng liên quan Thường gặp Tắc ruột Liệt ruột do bất kỳ nguyên nhân nào..... Nhiễm trùng Chấn thương Hạ Kali máu Nhồi máu Tác dụng phụ của thuốc Ít gặp Nhồi máu mạc treo Giả tắc nghẽn ( Hội chứng Ogilvie) Cơ chế chung Biến mất âm ruột có thể gây bởi sự tắc nghẽn của ruột đang hoạt động, dẫn đến không thể đẩy thức ăn và dịch qua được hoặc bởi tình trạng liệt ruột mà không có nhu động ruột. Tắc ruột: Trong cơ chế tắc cơ học do bất kỳ nguyên nhân nào ( thoát vịm xoắn ruột, dính), ruột non đẩy một lực mạnh. Sự dao động bình thường của thức ăn và nước không xảy ra, nên không tạo ra âm thanh.Nếu tắc ngẽn vẫn tiếp tục, tình trạng viêm xảy ra và nêu mạch máu cung cấp bị tổn thương, nhu động ruột bình thường sẽ ngừng lại. Nhiễm trùng .Mặc dù chưa được giải thích hoàn toàn nhưng có bằng chứng về lipopolysacharides ( LPS trên vi khuẩn Gram âm khởi động đáp ứng viêm bên trong lớp cơ trơn của ruột, giảm co thắt cơ trơn gây nên cơn đau quặn. Tắc ruột/Liệt ruột Liệt ruột sau mổ Giả thuyết cho rằng thao tác lôi kéo ruột non dẫn đến tắc ruột sau mổ bởi quá trình viêm lớp cơ trơn gây ra giảm khả năng hoạt động của cơ trơn ruột. Cũng có bằng chứng gợi ý rằng vi khuẩn tăng sinh quá mức xảy ra ở ruột sau mổ và sự gia tăng hiện diện vi khuẩn và LPS đóng vai trò trong đáp ứng viêm do thao tác trong phẫu thuật. Cái cách mà viêm gây tắc ruột có vẻ như liên quan đến sự ức chế dẫn truyền synap của đám ruột ruột. bình thường đảm nhận cho chức năng co bóp của ruột. Sự ức chế này gây bởi quá trình ức chế tiền synap của các neuron vận động ruột và/hoặc tiếp tục thúc đẩy các neuron ức chế. Hạ kali máu Kali cần thiết cho khử cự và tái cự bình thường của tế bào cơ. Hạ kali máu gây ra tăng hoạt động khử cực của tế bào cơ, giảm tích kích thích của neuron và do đó giảm hoạt động của cơ trơn và sau cùng dẫn đến liệt ruột. Giả tắc ruột Nguyên nhân hay cơ chế của giả tắc ruột (hội chứng Ogilvie) không rõ ràng. Có ý kiến cho rằng có hiện tượng mất cân bằng trong chi phối thần kinh tự động gây ra tắc ruột cơ năng. Trương lực phó giao cảm ở đám rối cùng bình thường bị phá vỡ dẫn đến đoạn cuối đại tràng giảm co bóp. Những nghiên cứu khác lại cho rằng sự gia tăng trương lực hệ giao cảm là nguyên nhân dẫn đến giảm nhu động ruột và làm co các cơ vòng. Nhu động ruột có thể biến mất hoặc bị rối loạn. Cardi Tran Nhan Tham khảo từ cuốn: Mechanisms of Clinical Signs, 1e: Bowel sound

ÂM RUỘT
Âm ruột được tạo ra do thức ăn hoặc dịch được tống qua ruột non. Ruột non là một tạng rỗng, âm thanh tạo ra vọng qua thành bụng và thường được mô tả như là tiếng nước chảy qua ống dẫn nước.
Âm ruột có thể nghe được từ 5-35 lần/phút ở những người khỏe mạnh.

Ý NGHĨA
Sự biến đổi lớn về số lượng và thời gian của âm ruột khiến cho dấu chứng khó giải thích và mức độ bằng chứng của chúng khó tìm kiếm và thậm chí mâu thuẫn.
Có bằng chứng tối thiểu về nghe âm ruột bình thường cho thấy không có sự tắc nghẽn ruột. 13 trong phần lớn trường hợp tắc ruột non sẽ có tăng hoạt động, giảm hoặc mất âm ruột 18.

Tăng âm ruột (hyperactive (borborygmus))
Mô tả
Thường thì tiếng ùng ục lớn hoặc âm ruột dồn dập mà thỉnh thoảng có thể nghe rõ mà không cần dùng đến ống nghe.
Tình trạng/ bệnh lý liên quan:
Thường gặp:
Tắc ruột
Bệnh Crohn's/ viêm loét đại tràng.
Tăng nhạy cảm với thức ăn.
Viêm dạ dày ruột
Sinh lý
Ít gặp:
Xuất huyết dạ dày ruột

Cơ chế:
Khi mà có tắc nghẽn xảy ra, ruột tăng nhu động ruột để cố gắng đẩy thức ăn và dịch qua khỏi chỗ tắc làm âm ruột tăng.
Mô tả
âm thanh có âm sắc cao nghe trên bụng thường được mô tả như dội nước vào trong một cái ly rỗng.
Bệnh lý/ tình trạng liên quan:
Tắc ruột
cơ chế:
Bằng chứng về cơ chế còn hạn chế. Sự tích lũy dịch và hơi đáng kể dội vào thành ruột với áp lực 23 na ná như là mưa rơi trên mái nhà.
Giá trị:
Có rất ít bằng chứng phân tích.

Mất âm ruột
Mô tả
Như cái tên nhấn mạnh, mất hoàn toàn âm ruột khi nghe. Cần phải nghe bao lâu trước khi có âm ruột thì mới gọi là mất thì không có con số rõ ràng, thời gian nằm trong khoảng từ 1-5 phút.
Tình trạng liên quan
Thường gặp
Tắc ruột
Liệt ruột do bất kỳ nguyên nhân nào.....
Nhiễm trùng
Chấn thương
Hạ Kali máu
Nhồi máu
Tác dụng phụ của thuốc
Ít gặp
Nhồi máu mạc treo
Giả tắc nghẽn ( Hội chứng Ogilvie)

Cơ chế chung
Biến mất âm ruột có thể gây bởi sự tắc nghẽn của ruột đang hoạt động, dẫn đến không thể đẩy thức ăn và dịch qua được hoặc bởi tình trạng liệt ruột mà không có nhu động ruột.
Tắc ruột:
Trong cơ chế tắc cơ học do bất kỳ nguyên nhân nào ( thoát vịm xoắn ruột, dính), ruột non đẩy một lực mạnh. Sự dao động bình thường của thức ăn và nước không xảy ra, nên không tạo ra âm thanh.Nếu tắc ngẽn vẫn tiếp tục, tình trạng viêm xảy ra và nêu mạch máu cung cấp bị tổn thương, nhu động ruột bình thường sẽ ngừng lại.
Nhiễm trùng

.Mặc dù chưa được giải thích hoàn toàn nhưng có bằng chứng về lipopolysacharides ( LPS trên vi khuẩn Gram âm khởi động đáp ứng viêm bên trong lớp cơ trơn của ruột, giảm co thắt cơ trơn gây nên cơn đau quặn.

Tắc ruột/Liệt ruột
Liệt ruột sau mổ
Giả thuyết cho rằng thao tác lôi kéo ruột non dẫn đến tắc ruột sau mổ bởi quá trình viêm lớp cơ trơn gây ra giảm khả năng hoạt động của cơ trơn ruột.
Cũng có bằng chứng gợi ý rằng vi khuẩn tăng sinh quá mức xảy ra ở ruột sau mổ và sự gia tăng hiện diện vi khuẩn và LPS đóng vai trò trong đáp ứng viêm do thao tác trong phẫu thuật.
Cái cách mà viêm gây tắc ruột có vẻ như liên quan đến sự ức chế dẫn truyền synap của đám ruột ruột. bình thường đảm nhận cho chức năng co bóp của ruột. Sự ức chế này gây bởi quá trình ức chế tiền synap của các neuron vận động ruột và/hoặc tiếp tục thúc đẩy các neuron ức chế.
Hạ kali máu
Kali cần thiết cho khử cự và tái cự bình thường của tế bào cơ. Hạ kali máu gây ra tăng hoạt động khử cực của tế bào cơ, giảm tích kích thích của neuron và do đó giảm hoạt động của cơ trơn và sau cùng dẫn đến liệt ruột.
Giả tắc ruột
Nguyên nhân hay cơ chế của giả tắc ruột (hội chứng Ogilvie) không rõ ràng. Có ý kiến cho rằng có hiện tượng mất cân bằng trong chi phối thần kinh tự động gây ra tắc ruột cơ năng. Trương lực phó giao cảm ở đám rối cùng bình thường bị phá vỡ dẫn đến đoạn cuối đại tràng giảm co bóp. Những nghiên cứu khác lại cho rằng sự gia tăng trương lực hệ giao cảm là nguyên nhân dẫn đến giảm nhu động ruột và làm co các cơ vòng. Nhu động ruột có thể biến mất hoặc bị rối loạn.

Cardi Tran Nhan
Tham khảo từ cuốn:
Mechanisms of Clinical Signs, 1e: Bowel sound

1 nhận xét

URL Print Email

Nhãn: kĩ năng lâm sàng

Labels

Search

Popular Posts

Policy

Technology

Breaking News

ÂM RUỘT VÀ GIÁ TRỊ NHỮNG THAY ĐỔI TRONG THỰC HÀNH LÂM SÀNG

Post a Comment

Contact Form